"Krokodił" ( pol. Krokodyl); "Gorbacz" ( pol. Garbus); Hokej; Latający Czołg; Latający Bewup; Diabelski Rydwan; Ważka czy Łania ( ang. Hind) to przydomki tego samego śmigłowca - Mi-24.Jako entuzjasta sprzętu wojskowego, już jakiś czas temu zastanawiałem się nad tym co konkretnie raz na jakiś czas przelatuje mi nad głową gdy gram w 'Cień Czarnobyla'. W internecie można trafić tylko na lakoniczny podpis - Mi-24. Trochę to mało konkretne bo konstrukcja '24 przez lata była wielokrotnie modyfikowana przez co obcenie istnieje kilkanaście wersji tej maszyny, dlatego zacząłem szukać możliwie najlepszych scrennów by spróbować jednoznacznie zidentyfikować wersję którą twórcy umieścili w grze.
Na Screnach mniej lub bardziej wyraźnie widać charakterystyczny, czterolufowy karabin maszynowy JaKB-12,7 kalibru 12,7 mm umieszczony pod kadłubem śmigłowca. Dużo trudniej rozpoznać co znajduje się na belkach BD3-57Kr-W służących za platformę do przenoszenia dodatkowego uzbrojenia, jednak przy odrobinie wprawy można dostrzec charakterystyczny kształt wyrzutni niekierowanych pocisków rakietowych UB-32A (УБ‑32А) służących do odpalania rakiet S-5 kal. 57 mm.
Całość dość jednoznacznie wskazuje, że mamy do czynienia ze śmigłowcem w wersji 'D' (Dorabotannyj – pol. dopracowany)... Jednak jest jedno 'ale'. Na żadnym ze scrennów nie wydać charakterystycznego dla tej wersji systemu przeciwpancernego 'Falanga' opartego na 4 wyrzutniach ppk 9M-17P „Skorpion-P” (kod NATO AT-2 Swatter) dysponujących zasięgiem 4 km i zdolnością penetracji do 650 mm pancerza.
Jednak wystarczyło chwilę pogrzebać by dokopać się do informacji dotyczącej modernizacji śmigłowca Mi-24D do wersji 'RCh' (kodowanie NATO - Hind-G1). Co kryje się pod kodem RCh ? Ten skrót można przetłumaczyć jako śmigłowiec rozpoznania chemicznego. Modernizacja polegała na zdemontowaniu system 'Falanga' i zainstalowaniu na jego miejscu czujników pomiarowych. W ten sposób powstał śmigłowiec który swój 'chrzest bojowy' przeszedł w roku w 1986 podczas likwidacji skutków awarii reaktora w Czarnobylu. Szacuje się, że łącznie do standardu rozpoznania NBC zmodernizowano ok 150 śmigłowców Mi-24 różnych wersji czego efektem jest cała paleta oznaczeń kodowych (Mi-24RKR, Mi-24R, Mi-24RR, Mi-24RCh oraz Mi-24RK), które można spotkać szukając informacji na ten temat w sieci.
Jednak cała ta opowieść ma jedną lukę. Mianowicie nie udało mi się znaleźć screnna na którym Mi-24 latający nad Zoną miałby takie 'gadżety' dlatego cała teoria bierze w łeb. Innymi słowy choć zdrowy rozsądek podpowiada, że nad Zoną gdzie występują anomalie i silne skupiska promieniowania powinny latać śmigłowce rozpoznania NBC twórcy poszli na 'łatwiznę' i do gry zaimplementowali 'podstawową' wersję tego ciężkiego śmigłowca bojowego pozbawioną wyrzutni kierowanych pocisków przeciwpancernych. Jednak powyższa wiedza może przydać się autorom opowiadań, zwłaszcza, że niektóre wersje rozpoznania NBC posiadały specjalne wiertła do popierania próbek gruntu... kto wie na co mogli by trafić Wojskowi gdzieś w niedostępnych rejonach Czarnobylskiej Zony i co mogli przypadkiem stracić gdyby transportujący to Mi-24 rozbił się np podczas emisji ?
Ostatnią ciekawostką dotyczącą Mi-24 latających w grze S.T.A.L.K.E.R. jest fakt, że śmigłowce mają zamontowane osłony rozpraszające typu EWU (eżektorno-wychłopnoje ustrojstwo), których zadanie polega na zmniejszeniu temperaturę gazów wylotowych co zwiększa szanse na zmylenie przeciwlotniczych rakiet z serii 'Odpal i zapomnij' naprowadzanych na cel poprzez system reagujący głównie na ciepło gazów wylotowych silników (podczerwień). Czyżby Wojsko w S.T.A.L.K.E.R.'ze obawiało się drugiej 'Czeczenii' gdyby do Zony poza karabinami L85, G36 oraz FN2000 trafiły przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe (ppzr; ang. MANPADS – Man-portable air-defence system) czyli amerykańskie FIM-92 Stinger, rosyjskie 9K32 "Strieła-2" lub brytyjskie 'Blowpipe' ?
To było by na tyle. Chyba wyczerpałem temat jeśli chodzi o śmigłowce patrolujące zamkniętą strefę. Jeśli znajdę chwilę postaram się opisać helikoptery które również brały udział w likwidacji skutków awarii reaktora w Czarnobylu, ale w grze pojawiły się tylko pod postacią wraków, lub nie pojawiły się wcale...